Behandel en Expertise Netwerk BEN

Binnen de organisatie is er ook een verpleegkundige met meer kennis van antroposofie. Dit wordt vooral toegepast op locatie Il Marinen. Deze verpleegkundige kan indien gewenst worden ingeschakeld wanneer bijvoorbeeld sprake is van slapeloosheid, obstipatie, oorpijn, buikpijn, kouwelijkheid, zindelijkheidsproblemen, bij behoefte aan omhulling of bij eetproblemen. Maar ook bij psychische klachten, zoals depressie, onrust of angst kan een beroep worden gedaan op de antroposofisch verpleegkundige. Net als bij ondersteuning van palliatieve behandeling, wanneer er bijvoorbeeld sprake is van pijn of onrust.

De aanpak

De therapie van de antroposofisch verpleegkundige bestaat uit een behandeling waarbij via de huid, een proces van binnenuit in beweging wordt gezet. Het doel is het eigen herstellend vermogen van het lichaam te ondersteunen en te versterken. De therapie kent drie vormen: de ritmische inwrijvingen (1), bad-therapie (2) en wikkels & kompressen met kruiden, olie of zalf (3).

De Arts voor Verstandelijk Gehandicapten is gespecialiseerd in de zorg voor mensen met een verstandelijke of meervoudige beperking. De arts heeft veel kennis van de ziektebeelden die voorkomen bij deze mensen en de oorzaken van bijzondere aandoeningen.

De aanpak

Deze gespecialiseerde arts is vaak betrokken bij complexe zorgvragen. Denk aan medicijnen die worden ingezet bij de behandeling van psychische problemen of psychiatrische aandoeningen. Maar ook bij medisch complexe vragen kan een beroep worden gedaan op deze specialist. Net als bij vragen rond onvrijwillige zorg, epilepsie, meerzorg- of gespecialiseerde consultatietrajecten. De arts denkt eveneens mee in beleidszaken als het gaat om de (para)medische zorg voor cliënten van De Zijlen. Met andere woorden: de arts draagt bij aan een samenhangend kwaliteitsbeleid op (para)medisch vlak. Ook onderhoudt de arts de samenwerking met de huisartsen van cliënten van De Zijlen.

De diëtist is de specialist op het gebied van voeding en gedrag bij ziekte en gezondheid.

Anders gezegd: een diëtist informeert, adviseert, begeleidt en behandelt mensen op het gebied van voeding. Je kunt bij de diëtist terecht met vragen rond onder andere overgewicht, ondergewicht, diabetes, kauw- en slikproblemen, sondevoeding, voedselallergie, voedselintolerantie, maag- en darmstoornissen, decubitus of eetproblemen vanwege gedragsproblemen (bijv. autisme) of voedingsproblemen die voortkomen uit een syndroom. Uiteraard ben je ook welkom met alle vragen rond gezonde voeding in het algemeen.

De aanpak

Een dieet wordt het beste volgehouden wanneer het aansluit bij de gewoontes van de cliënt. De diëtist probeert hier zoveel mogelijk informatie hierover te krijgen.Daarbij komen onder meer aan de orde: De mogelijkheden en beperkingen van de cliënt, de lichamelijke situatie, het eetpatroon, lengte- en gewichtsverloop.

Indien mogelijk samen met de cliënt, maar zeker samen met de begeleiders en/of ouders worden dan afspraken gemaakt over het te volgen dieet. Dit wordt meestal ook altijd op schrift gezet, eventueel ondersteund met plaatjes of picto’s.
De behandeling wordt regelmatig geëvalueerd. Zonodig doet de diëtist een beroep op andere disciplines, bijvoorbeeld een logopedist.

De diëtist is aangesloten bij het netwerk ‘Diëtetiek Verstandelijke Gehandicaptenzorg’

EMDR (Eye Movement Desensitization and Reprocessing) is een therapie voor mensen die last blijven houden van de gevolgen van één of meerdere schokkende ervaringen. Het is een behandelmethode waarbij niet veel wordt gepraat en is daardoor ook goed toepasbaar bij kinderen, jongeren of volwassenen met een verstandelijke beperking. EMDR is bedoeld voor de behandeling van mensen met PTSS en andere traumagerelateerde angstklachten. Therapeuten passen EMDR ook steeds vaker toe bij andere klachten en problemen, die worden aangestuurd door emotioneel beladen herinneringen.

Bepaalde gebeurtenissen kunnen diep ingrijpen in het leven van mensen. Meestal worden deze nare ervaringen goed verwerkt. Soms verloopt de verwerking van deze gebeurtenissen niet goed, en ontwikkelen zich psychische klachten. Men heeft dan vaak last van herinneringen aan de schokkende gebeurtenis die zich blijven opdringen, waaronder angstwekkende beelden (herbelevingen, flashbacks) en nachtmerries. Andere klachten die vaak voorkomen zijn schrik- en vermijdingsreacties. Men spreekt dan meestal van een ‘posttraumatische stress-stoornis’ (PTSS).

De aanpak

De therapeut zal vragen aan de gebeurtenis terug te denken, inclusief de bijbehorende beelden, gedachten en gevoelens. Vervolgens wordt er een afleidende stimulus toegediend. In veel gevallen is dat een visuele prikkel, bv de hand van de therapeut die heen en weer beweegt of een lichtbalk waarin een lichtje heen en weer flitst. Het kan ook een auditieve prikkel zijn die dmv een koptelefoon afwisselend links en rechts worden aangeboden. Ook andere afleidende taken zijn mogelijk (denk aan beweging, een liedje zingen, het alfabet opzeggen e.d.). De combinatie van het sterk denken aan de traumatische gebeurtenis en de aandacht voor de afleidende stimulus zorgt ervoor dat het natuurlijk verwerkingssysteem wordt gestimuleerd. Langzamerhand verliest de nare herinnering haar kracht en emotionele lading en wordt het steeds gemakkelijker aan de oorspronkelijke gebeurtenis terug te denken. De klachten zijn dan afgenomen.

Dankzij ergotherapie kunnen veel mensen opnieuw dagelijkse activiteiten uitvoeren of meedoen aan activiteiten in hun directe omgeving of in de samenleving. Zo kan bijvoorbeeld een beroep worden gedaan op de ergotherapeut wanneer moet worden geoefend met rolstoel – of driewieler rijden. Of iemand wil, vanwege een beperking, leren om een activiteit op een andere manier uit te voeren. Het kan ook zijn dat een activiteit of de omgeving moet worden aangepast. Ook dan geeft de ergotherapeut graag advies, net als bij de aanschaf van een nieuw hulpmiddel.

De aanpak

Vaak komt de ergotherapeut naar de plek waar de problemen zich voordoen. Bijvoorbeeld op de woonlocatie of op de plek waar de dagbesteding plaatsvindt. De ergotherapeut zoekt samen met de cliënt en zijn begeleiders naar een oplossing voor het probleem. Het doel is ervoor te zorgen dat de cliënt de activiteiten weer met plezier – met of zonder hulp – kan uitvoeren. De ergotherapeut geeft daarom ook instructie richting begeleiders. Als het nodig is werkt de ergotherapeut samen met de logopedist, fysiotherapeut of diëtist. De ergotherapeut geeft graag voorlichting aan begeleiders, verzorgers en aan ieder die bij de cliënt betrokken is.

Euritmietherapie is een bewegingstherapie die de ontwikkelingsprocessen van de mens stimuleert.
In de euritmie zeg je wel, dat je niet zelf hoeft te spreken, maar dat de bewegingen spreken.
Door fijne en lichte bewegingen worden innerlijke lagen in beweging gezet en ervaren we na het bewegen een ontspanning, die ons dieper laat in-en uitademen.

De kinderen van Ilmarinen kunnen met de euritmie innerlijke bewegings-en uitdrukkingslagen ervaren en zich hierdoor in hun kern als mens aangesproken voelen. Een mens die leert.
Juist bij deze doelgroep is iedere beweging als deze van grote waarde.

In de individuele therapie bewegen we die beweging, die past bij het kind. Deze wordt gedurende een zekere periode geoefend. Of de bewegingen worden voorgedaan, of de therapeut helpt de beweging te maken en zoekt hierin de eigen mogelijkheden van het kind.
In de groepstherapie wordt een sociaal proces aangesproken, het samen bewegen werkt stimulerend. De ernst, vrolijkheid en blijheid die ontstaat door samen te bewegen geeft ruimte aan de ziel en schept een openheid voor nieuwe leermogelijkheden.

De fysiotherapeut richt zich op het bewegingsapparaat. Deze specialist diagnosticeert, behandelt, evalueert en sluit daarna de behandelperiode af. Met alle vragen rond het bewegingsapparaat kun je een beroep doen op de fysiotherapeut. Denk aan valpreventie, adem en ontspanningstherapie, reuma- en oncologiebehandeling of kinderfysiotherapie. De fysiotherapeut geeft ook scholing, bijvoorbeeld rond tilliftgebruik, en kan adviseren bij de aanschaf of het omgaan met hulpmiddelen.

De aanpak

De fysiotherapeut behandelt individueel, soms in een groep, geeft advies of scholing aan de cliënt of de mensen rond de cliënt. Hoe de behandeling er precies uitziet is uiteraard afhankelijk van de hulpvraag. Ook zijn speciale behandelingen mogelijk, zoals hydrotherapie – waarbij oefeningen worden gedaan in een warm zwembad – of behandeling op basis van het Medical Taping Concept, het tapen met de kleurige, elastische tape. Deze specialist kan op basis van de Sherborne bewegingspedagogiek eveneens een steun zijn voor ouders en kinderen die hun contact en eigen kracht verder willen ontwikkelen.

Een gedragsdeskundige is een wetenschappelijk geschoolde expert in opvoed- en ontwikkelrelaties. Iemand die de specifieke behoeften en mogelijkheden van kinderen, jongeren of volwassenen met een verstandelijke beperking in hun omgeving in kaart kan brengen en verbetert door de inzet van wetenschappelijke inzichten en interventies.

De aanpak

Een gedragsdeskundige helpt kinderen, jongeren of volwassenen met een verstandelijke beperking om zich optimaal te ontwikkelen. Een gedragsdeskundige richt zich niet alleen op de individuele cliënt, maar betrekt daarbij ook de relatie met alle betrokkenen en verbindt die met elkaar. Want elke relatie kan onderdeel van het probleem zijn. Of juist de oplossing. Een gedragsdeskundige zoekt naar de mogelijkheden van het gezin of andere opvoeders, die dicht bij de cliënt staan. Het belang van de cliënt staat altijd voorop.

De gedragsdeskundige helpt ouders, begeleiders en andere ‘beroepsopvoeders’ om de kwaliteit van leven van mensen met een verstandelijke beperking te verbeteren. Binnen De Zijlen is de gedragsdeskundige verantwoordelijk voor de beeldvorming op basis van diagnostiek en het levensverhaal. De gedragsdeskundige formuleert de ondersteuningsvraag van de cliënt. Tevens is de gedragsdeskundige verantwoordelijk voor het formuleren van de gewenste behandelrichting. De gedragsdeskundige is behandelcoördinator van een cliënt, zorgt dat er één duidelijk behandelplan is, en daarmee verantwoordelijk voor de afstemming van een multidisciplinaire behandeling.

De voornaamste taken van de huisarts zijn het spreken en diagnosticeren van patiënten, het zo nodig voorschrijven van medicijnen en het eventueel doorverwijzen naar specialisten. Op het Sintmapark is één dag in de week een huisarts aanwezig. Veel cliënten die De Zijlen begeleidt, hebben een eigen huisarts. De huisarts zorgt voor de basis gezondheidszorg en verwijst door naar een specialist als dit nodig is.

Huisarts Sintmapark

De huisarts denkt mee met het medisch beleid als het gaat om cliënten met complexe somatische problemen waarvoor de Zijlen zelf de huisartsenzorg regelt. Ook levert de arts een bijdrage aan de medicatieveiligheidsketen, onder andere in de medicatiecommissie, en draagt bij aan het kwaliteitsbeleid op medisch vlak. De huisarts van het Sintmapark is één dagdeel per week aanwezig. Cliënten waarover de verpleegkundig specialisten vragen hebben kunnen gezien worden en er kan een afspraak gemaakt worden op het spreekuur.

Je kunt een beroep doen op de logopedist wanneer er vragen zijn op het gebied van (totale) communicatie, mondzorg, eten, drinken en (ver)slikken. De logopedist kan onderzoek doen, advies geven en waar nodig een behandeling starten.

De aanpak

De logopedist kan betrokken worden in het kader van beeldvorming, advisering en behandeling bij het inzetten van communicatie in de breedste zin van het woord. Gericht op de cliënt, zijn hulpvraag en de omgeving. Of het stimuleren dan wel uitbreiden van de communicatieve mogelijkheden van de client. Dit gebeurd door diagnostiek, observaties en afstemming binnen het multidisciplinaire behandelteam rondom een client.

Bij vragen op het gebied van eten, drinken, mondzorg en (ver)slikken, brengt de logopedist de risico’s en mogelijkheden van de client in kaart en adviseert de omgeving.

De logopedist is betrokken middels directe behandeling – zowel individueel als in een groep of indirect – zoals coachen, adviseren of deskundigheidsbevordering van de omgeving van de cliënt.

Het is wetenschappelijk bewezen dat muziektherapie een positieve bijdrage levert aan de ontwikkeling van mensen met een verstandelijke beperking. Het is een vorm van hulpverlening om verandering, ontwikkeling, stabilisatie of acceptatie te bewerkstelligen op emotioneel, gedragsmatig, cognitief, sociaal of lichamelijk gebied. Muziektherapie helpt bijvoorbeeld als iemand vaak bang of verdrietig is of wanneer iemand iets eng of moeilijk vindt, snel boos wordt of moeite heeft met sociale contacten. Maar ook op het gebied van dementie of het omgaan met emoties kan muziektherapie van positieve invloed zijn. Ook de cliënten met een ernstig meervoudige beperking kunnen terecht bij een muziektherapeut. Muziektherapie is geschikt voor alle leeftijden en vindt zowel individueel als in groepsverband plaats.

De aanpak

Muziek heeft invloed op emoties en stemming. Bij muziektherapie gaat het vooral om muziekbeleving en ervaring. De betrokkene maakt veelal zelf muziek tijdens diverse speelvormen en activiteiten. Er wordt kort of langdurend geoefend door fysieke en emotionele ervaringen muzikaal vorm te geven.

De praktijkassistenten op Sintmapark zijn het eerste aanspreekpunt met vragen rond BEN over medische en verpleegkundige en paramedische vragen, planning ZPE’s.

De aanpak

De praktijkassistenten geven telefonisch advies, plannen het spreekuur en hebben een eigen spreekuur waar ze onder andere bloeddruk meten en oren uitspuiten. Hier kun je eveneens terecht voor zaken als bloedsuiker- en HB-metingen, injecties, vaccinaties en het opvragen van een kopie van het medisch dossier. Verder kun je bij de praktijkassistenten materialen bestellen, zoals verbandmiddelen, urinepotjes en katheters. De praktijkassistenten bieden waar nodig eveneens ondersteuning op locaties als het gaat om medicatieveiligheid.

Psychomotorische therapie is een therapie in de gymzaal waarbij de betrokkene letterlijk en lijfelijk in de ervaring wordt gezet. De behandeling richt zich op het leren omgaan met emoties en spanning. Psychomotorische therapie vergroot het zelfvertrouwen en de weerbaarheid. Dankzij deze therapie kan iemand leren om hulp te vragen, grenzen aan te geven en leren op te komen voor zichzelf, inclusief het verwerken van vervelende gebeurtenissen.

De aanpak

Psychomotorische therapie is geschikt voor alle leeftijden en vindt zowel individueel als in groepsverband plaats. Een behandeling bestaat uit wekelijkse sessies en kan kort- of langdurend zijn. Dat is afhankelijk van de zorgvraag. De behandeling bestaat uit bewegingsgerichte spelvormen en sportactiviteiten. Dankzij lichaamsgerichte oefeningen leren de deelnemers zichzelf beter kennen. Ze doen nieuwe ervaringen op en krijgen meer zicht op hun eigen gedrag. Menigeen staat na afloop steviger in z’n schoenen, gaat anders om met boosheid en heeft geleerd om grenzen beter aan te geven. De behandeling biedt ook handvatten voor begeleiders, ouders en andere betrokkenen.

Bijna alle informatie die we krijgen komt binnen via onze zintuigen. Signalen vanuit het lichaam en vanuit de omgeving worden zo gestroomlijnd, dat we die informatie in het dagelijks leven kunnen gebruiken. Bij mensen met een verstandelijke beperking zien we dat de prikkelverwerking vaak anders verloopt dan bij mensen zonder beperking. Problemen op dit gebied kunnen participatie in de weg staan. Denk aan onverklaarbare zaken rond het bewegen van betrokkene, het eten, drinken, de (zelf)verzorging, het contact maken of het komen tot spel of leren spelen. Bij knelpunten op onder andere deze terreinen kan het handig zijn om in kaart te brengen op welke manier de cliënt informatie verwerkt.

De aanpak

Het onderzoek naar de Sensorische Informatieverwerking start na aanvraag door de behandelcoördinator in ONS. Het begint met een intakegesprek, waarbij de cliënt al of niet aanwezig is. Dan volgt een indirect onderzoek op basis van vragenlijsten en videoanalyses. Daarna volgt als dit nodig is een behandeling, afhankelijk van de hulpvraag. Er vindt altijd een teamoverleg plaats. Zo nemen we het team mee in de manier waarop de betrokkene prikkels verwerkt en bespreken we samen hoe hiermee om te gaan.

De verpleegkundige ondersteunt de medische dienst op locatie ten aanzien van verpleegkundige vragen. De verpleegkundige coördineert en voert verpleegkundige handelingen uit, stelt cliëntgebonden protocollen op en neemt bloed af tijdens het bloedprikspreekuur. De verpleegkundige is de uitvoerder van verpleegtechnische handelingen.

De aanpak

Bij de verpleegkundige kunnen de cliënten – op indicatie van de verpleegkundig specialist, huisarts of specialist van het ziekenhuis- bloed laten prikken voor onderzoek. De verpleegkundige voert (voorbehouden en risicovolle) verpleegtechnische handelingen uit en geeft hierin scholingen voor begeleiders. Hier valt te denken aan oa zwachtelen, wondzorg, katheter wisselingen of het injecteren van insuline. Daarnaast kan de verpleegkundige eventuele hulpmiddelen die een cliënt nodig heeft aanvragen, bijvoorbeeld steunkousen, hoog-laagbedden, matrassen etc. Naast deze bezigheden sluit de verpleegkundige aan bij werkgroepen, zoals bijvoorbeeld Infectiepreventie en Medicatieveiligheid.

Onder de functie verpleegkundig specialist (VS) werken twee functionarissen: de VS en de physician assistant (MPA). Bij de Zijlen doen zij hetzelfde werk. De verpleegkundig specialist/physician assistant is de spil in het medisch beleid van De Zijlen. Deze specialist adviseert het Cliënt Service Punt bij aanmelding en plaatsing van cliënten die verpleegkundige of medische zorg nodig hebben en verleent medisch/verpleegkundige zorg in de praktijk op Sintmapark en in Appingedam. Denk aan lichamelijk onderzoek, diagnose stelling, medicatie voorschrijven en het uitzetten van behandelingen. Ook onderhoudt de verpleegkundig specialist contacten met andere zorgverleners, ziekenhuizen, apothekers, etc.

De aanpak

De verpleegkundig specialist is regiebehandelaar en neemt de huisartsenzorg grotendeels over op het Sintmapark en in Appingedam. Daarnaast kan de verpleegkundig specialist de externe huisartsen ondersteunen bij specifieke medische en/of gedragsmatige vraagstukken. Dit kan bijvoorbeeld bij wondzorg, door het geven van cliëntgericht advies. Ook stelt deze specialist protocollen op en levert een bijdrage aan de zorgplanevaluatie van de cliënt. De verpleegkundig specialist participeert tevens in medicatie-reviews en kent de wettelijke kaders, protocollen en richtlijnen met betrekking tot dagelijkse zorg, hygiëne, infectieziekten en informeert de organisatie proactief. Deze specialist heeft een coördinerende rol als het gaat om inhoudelijk medische en verpleegkundige zorg en heeft een goed overzicht van de betrokken behandelaren. Naast de dagelijkse medische zorg voor cliënten investeert de verpleegkundig specialist in scholingen en trainingen voor begeleiders (epilepsie, infectiepreventie, valgevaar) en participeert in diverse werkgroepen.

De verpleegkundig specialist heeft een zelfstandige behandelrol wanneer het gaat om gedragsgerelateerde problematiek en signaleert, behandelt en coördineert de zorg hieromtrent. De verpleegkundig specialist heeft bovendien een sleutelrol in de Wet Zorg en Dwang.

In ieders leven komen ingrijpende gebeurtenissen voor die invloed kunnen hebben op het dagelijks functioneren. Denk bijvoorbeeld aan ziekte, overlijden, verlies en afscheid. Dat kan levens- of zingevingsvragen oproepen. Waarom overkomt mij dit? Hoe moet ik omgaan met ziekte en dood? Maar ook: Wat moet ik met verlangens die ik niet kan realiseren, vanwege mijn beperking? Denk hierbij aan verlangens rondom werk, relaties, seksualiteit, kinderwens. De geestelijk verzorger geeft ondersteuning en begeleiding in deze situaties. Aan cliënten, medewerkers en verwanten. Ook kun je een beroep doen op de geestelijk verzorger voor advies en ondersteuning bij het uitoefenen van geloof/levensbeschouwing, ethische dilemma’s en het vormgeven van rituelen.

De aanpak

Er is geen indicatie of verwijzing nodig voor contact met de geestelijke verzorger. Zij begeleiden cliënten, verwanten en medewerkers direct en indirect, individueel of in groepsverband. De vorm is afhankelijk van de vraag. De geestelijk verzorger maakt gebruik van muziek, beelden, verhalen, sensorisch materiaal, levensboeken, Yucelmethode etc. Veel materiaal, zoals de verlieskoffer, kan ook worden geleend.

De geestelijk verzorgers geven daarnaast cursussen, workshops en lezingen. Bijvoorbeeld over rouw en verlies, palliatieve zorg, ethiek en kwaliteit van leven. Zij organiseren ook (sfeer) vieringen en leiden een moreel beraad.

Stel een cliënt heeft hulp nodig rond de sociaal emotionele ontwikkeling dan kan er een beroep worden gedaan op Vorming & Educatie.

Ook als de cliënt nieuw vaardigheden wil aanleren om op dagbesteding of in het werk een stapje verder te komen dan kan Vorming & Educatie ingeschakeld worden. Hoe pak je dit aan? Hoe ga je vooral methodisch verantwoord aan en de slag? De medewerker Vorming & Educatie kan hierbij een handje helpen. Deze medewerker kan eventueel op basis van onderzoek eveneens een beeld schetsen van de voorgeschiedenis van de cliënt, wanneer er sprake is van problemen.

De aanpak

Er is geen indicatie of verwijzing nodig voor advies van of ondersteuning door de medewerker Vorming & Educatie. Maar de vraag moet wel in het Zorgplan van de cliënt staan. De hulp is direct of indirect, individueel of groepsgewijs en uiteraard altijd afgestemd op de vraag van de cliënt. De medewerker Vorming & Educatie verzorgt training, scholing, traint de trainer, adviseert de begeleiding en geeft voorlichting aan cliënten en medewerkers. De specialisaties zijn scholing, training en het geven van voorlichting rond seksualiteit, de ontwikkeling van lesmateriaal, en het verzorgen van workshops.